azepler namazgahı ,gelibolu

Azeb, Osmanlı askeri teşkilatında kara ve deniz hafif piyadeleri için kullanılan bir terimdir. Azebler, yeniçerilerde ve diğer ocaklarda olduğu gibi "orta" adı verilen gruplara ayrılıyor ve her ortanın başında "reis, odabaşı ve bayraktar" bulunuyordu. Biltün ortaların idaresi de "Azebler ağası" yönetiminde idi. Eyaletlerdeki azebler, beylerbeyinin maiyyetinde sefere katılırlardı. Azeb teşkilatı, Sultan Il. Mahmut dönemindeki askeri yenilikler sırasında kaldırılmıştır.

Namazgah lügat anlamı itibariyle "namaz kılınan yer"

demektir.Bazı kaynaklarda Azebler Namazgahı'nın, sefere çıkan Osmanlı donanmasına ait azeblerin ( donanma erlerinin) namaz kılıp dua ettikleri yer olduğu belirtiilmektedir.

Namazgaııın· kuzey duvarındaki giriş kapısı üzerine yerleştirilen tacın her iki yüzeyinde, minberin kapısı üstünde ve külahında, bir de vaaz kürsüsünde kitabeler yer almaktadır.

 A- Giriş Kapısı Üzerinde:

a) dış yüzünde:

Okunuşu:

1- Allahu müfettihu’l-ebveb

2- Ya hafiyye’l- eltaf necina mimma nehaf

Anlamı: Allah hayır kapılarını açıcıdır. Ey lütufları

gizleyen, korktuğumuz şeylerden bizi emin kıl

b) İç yüzünde:

Okunuşu:

Arnile İbnu Aşık Selman el-Mevlevi el-Laziki

Anlamı: (Bu binayı) Lazkiye'li Aşıkoğlu Selman el-

Mevlevi yaptı.

 B- Minberde

a) Kapının üzerinde Hoca Hamza Mescidi'nin kitabesi:

Okunuşu:

1- Bena haze'l-mescide'ş-şerife'l-mübarek li'llahi teala

el- abdu'd-daif el-muhtac

2- ila rahmeti' llahi teala Hôca Hamza bin Emir Salih el-Akşehir

fi 'şelrri zi'l-hicce seneti tis in ve semanimayeh hicriyyeh

Anlamı: Bu şerefli mübarek mescidi zayıf kul, Allah 'ın

ralunetine muhtaç, Emir Salih el-Akşehir oğlu Hoca Hamza, 809

hicri y ılının Zilhicce ayında, Allah Teala('nın rızasını kazanmak) için yaptırdı

b) Külabm ön aynasında:

Okunuşu: La ilahe illa'llah Muhammedun rasfilullah

Anlamı : Allah'tan başka ilah yoktur. Muhammed Allah'ın elçisidir.

 ***

c) Külahın içinde, duvann yüzeyinde:

Okunuşu:

· 1- Temmet hazihi'l- ımaratü'l-ma müratü kıblete

azebiyyin min yedi Skender ibn

2- el-Hac Başa el-Muharrir fi gurreti muhahami'l-haram

seneti aşera ve semanimayeh hicriyyeh

Anlamı: Azeblerin kıblesi olarak inşa edilmiş bu imaret

(yapı), 810 hicri yılının muharrem ayının başında, Hacı Başa elMuharrir

oğlu İskender tarafından tamamlandı.( NAMAZGAH İNŞA KİTABESİ)

Vaaz Kürsüsünde (Sol Minberde)

Okunuşu:

1- Şehida'llahu ennehu la ilahe (il-)la huve ve'lmelaiketu

ve ulu'l- ılmi kaimen

' 2- bi'l-kıstı la ilahe illa huve'l- az1zu'l-hak1m inne'd-dine

ında'llahi'l-İslam

Anlamı: Allah, adaleti ayakta tutarak (delilleriyle) şu hususu

açıklamıştır ki, kendisinden başka ilah yoktur. Melekler ve

ilim sahipleri de (bunu ikrar etmişlerdir. Evet) mutlak güç ve

hikmet sahibi Allah'tan başka ilah yoktur. Allah nezdinde hak

din İslam' dır

Kaynak Kitab

YÜZÜNCÜ YIL ÜNiVERSiTESi İLAHİY AT F AKÜL TESİ DERGiSiSA YI: 2, ARALilC 1998

GEli BOlU’ DA AZEBLER NAMAZGAHI VE YAPlNlN MİMARIRI

YRD. DOC. DR. ABDULHAHMİTT TUFEKÇİOĞLU •