****
Küçükköy’ün ve Gaziosmanpaşa’nın Tarihî MirasıOsman Nuri Ergin’in “yeniçeriliğin hala bu ocakta yaşadığı işitilmektedir” ifadesinden ve yukarıda Ünüvar’dan yaptığım alıntıdan çıkarılabileceği üzere, burası salt bir koyunyetiştirme merkezi değil; aynı zamanda askeri hüviyeti de olan bir yer idi. Ali Canip Yöntem de “yeniçeri ocakları lağvedilirken bir tanesi ipka edilmiştir: Saya ocağı” diyerek saye ocağını yeniçeri ocaklarının bir parçası olarak sunar. Yöntem, devamla “bu ocak mensupları o zamandan yakın vakte kadar tabiî saltanat devam ettiği müddetçe Eyüp sırtlarında Silâhtarağa civarında çiftliğimsi bir sahada bir arada yaşarlar, yetiştirdikleri koçları, koyunları Saraya takdim ederlerdi. Saraya ‘Nefs-i Hümâyûn’a ait et yemekleri orada yetişen koyunlardan yapılırdı” diyor. Söz konusu ocağın bölükbaşısının dahi bulunması ocağın askerî hüviyetine delil teşkil eder.Tarihsel kesit olarak bakıldığında, saye ocağı’nın asli hüviyetine kavuşması ile tarihe karışması, 1748 ila 1908 yılları arasına denk geliyor. İsmail Hakkı Uzunçarşılı, saye ocağı’nı padişahın şahsına koyun yetiştiren bir merkezmiş gibi sunarak ocağın faaliyet alanını özelleştirir: “Pâdişâhın nefsi için ayrılan koyunlar saya ocağı denilen meşhur ocakta beslenir ve muayyen miktar koyun her gün bu ocak neferlerinden biri ile salhaneye gönderilip kestirilirdi.”Saye ocağı’nın koyun yetiştirme fonksiyonu dışında bir de askerlik/yeniçerilik bağlantısına değindim. Ocağın teşkilat boyutu yanında bir de bölgenin toplumsal yaşantısını ilgilendiren daha geniş bir başka boyutu daha var, ya da bir başka şekilde ifade edilecekse, Küçükköylüler ile saye ocağı çalışanlarının brışmayan talihi. Saye ocağı mensuplarının çevrede yaşayanlara gerçekleştirdikleri “zulüm,” o kadar ki, kadınların sokağa çıkamayacak hale geldikleri ve bundan kaynaklı olarak da bölgede asayişin temin edilebilmesi adına bir jandarma karakolunun kurulması talebi, belgelerden ortaya çıkmaktadır
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder